Các số liệu từ hội thảo “Phát triển các khu công nghiệp sinh thái – Hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0” do tạp chí Mekong – Asean tổ chức tại Hải Phòng cho thấy nhu cầu chuyển đổi từ mô hình khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái là rất bức thiết. Việt Nam hiện có gần 400 khu công nghiệp. Trong đó có 13% số khu công nghiệp đang hoạt động chưa xây dựng nhà máy xử lý nước thải. Hơn 10% trong số các khu công nghiệp đang hoạt động thậm chí không có hệ thống xử lý rác thải riêng biệt.

Coi yếu tố sinh thái là một trong các mục tiêu theo đuổi, đại diện khu công nghiệp Nam Cầu Kiền (Hải Phòng) cho biết, nhà đầu tư đã đã xây dựng 3 mô hình hệ thống cộng sinh công nghiệp, liên kết với nhau, làm tăng thêm giá trị gia tăng cho từng doanh nghiệp. Doanh nghiệp dự kiến phát triển hệ thống năng lượng tái tạo – phát triển điện mặt trời trên mái nhà, tự sử dụng và không đưa lên lưới điện quốc gia.

Đồng tình với hướng đi này, tuy nhiên GS.TS. Đặng Kim Chi – Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam vẫn e ngại rằng, việc phát triển các khu công nghiệp sinh thái chỉ thuận lợi đối với các khu công nghiệp mới theo hướng xây dựng tập trung. Mặt khác, sau 30 năm, việc xử lý chất thải sinh ra từ tấm pin mặt trời hỏng sẽ được tiến hành thế nào? Đã có trường hợp công ty bán pin mặt trời cam đoan thu mua hết toàn bộ số pin hỏng, nhưng chưa đến 3 năm thì công ty đó đã giải thể.

Trên thế giới và cả ở Việt Nam, theo đuổi mục tiêu sinh thái luôn tốn kém và đòi hỏi tính trách nhiệm cao của nhà đầu tư. Với mô hình khu công nghiệp sinh thái, mật độ xây dựng công nghiệp không được quá 75%, vì phải dành tối thiểu 25% diện tích đất cho các công trình cây xanh, giao thông, các hạ tầng dịch vụ dùng chung. Tối thiểu 20% doanh nghiệp trong khu công nghiệp áp dụng các giải pháp sử dụng hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn, đổi mới, cải tiến phương pháp quản lý và công nghệ sản xuất để giảm chất thải, chất gây ô nhiễm, tái sử dụng chất thải và phế liệu.

Đặc biệt, hàng năm, nhà đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng khu công nghiệp thực hiện công bố báo cáo thực hiện bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội và các đóng góp cho cộng đồng xung quanh khu công nghiệp tới Ban quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế của địa phương và đăng trên website của doanh nghiệp.

Chính vì thế, các chuyên gia tại hội thảo cho rằng cần có cơ chế, chính sách cụ thể, rõ ràng để hỗ trợ phát triển khu công nghiệp sinh thái, chẳng hạn như ưu đãi miễn tiền thuê đất (như đối với khu kinh tế) để giúp doanh nghiệp nguồn kinh phí quay vòng đầu tư vào sản xuất.

Nguồn: nhipcaudautu.vn